آشنایی با حقوق خانواده

قانون، چارچوب روابط خانوادگی را با نگاه به عدالت و حمایت تنظیم می‌کند.

حقوق خانواده چیست؟

خانواده مهم‌ترین نهاد اجتماعی است و قانون برای حفظ انسجام و عدالت در آن مقررات دقیقی وضع کرده است. در این بخش از تی‌تی‌لا، مباحثی مانند ازدواج، طلاق، مهریه، حضانت و نفقه را به زبانی ساده و قابل فهم بررسی می‌کنیم.

ازدواج و نکاح

شرایط صحت ازدواج، مهریه، و حقوق و تکالیف زوجین.

طلاق و انحلال نکاح

انواع طلاق، فسخ نکاح و آثار حقوقی جدایی.

حقوق فرزند

تکالیف والدین نسبت به فرزند و قوانین حضانت.

حقوق خانواده شاخه‌ای حساس و مهم از حقوق خصوصی است که تلاش می‌کند روابط میان اعضای خانواده را با نگاه حمایتی و انسانی تنظیم کند.
از آغاز ازدواج تا پایان آن، بسیاری از مسائل مانند مهریه، نفقه، حضانت و طلاق مبتنی بر قواعد مشخصی هستند که آگاهی از آن‌ها می‌تواند از بروز اختلافات جدی جلوگیری کند.
هدف ما در تی‌تی‌لا ارائه توضیحات ساده و روان برای درک این مفاهیم است.

بنیان خانواده بر احترام، مهربانی و عدالت استوار است.
قانون زمانی معنا پیدا می‌کند که این ارزش‌ها حفظ شوند.

علی‌اکبر تدریس | تی‌تی‌لا (TTLAW)

سـوالات مـتـداول

مهریه از لحظهٔ وقوع عقد نکاح «دین قطعی» محسوب می‌شود و زن هر زمان بخواهد می‌تواند آن را مطالبه کند؛ حتی بدون نیاز به وجود اختلاف یا درخواست طلاق. تنها شرط، ثابت‌بودن وقوع عقد و تعیین مهریه است.

خیر. حضانت فرزندان تا ۷ سالگی معمولاً با مادر است و بعد از آن بر اساس «مصلحت کودک» تعیین می‌شود.
قانون اولویت مطلق به پدر یا مادر نمی‌دهد؛ معیار اصلی، سلامت، آرامش و شرایط بهتر زندگی کودک است.

نفقه زن شامل تمام نیازهای متعارف مانند مسکن، خوراک، پوشاک و درمان است و بر عهده شوهر می‌باشد.
اما نفقه فرزند، حتی پس از طلاق والدین، بر عهده پدر است و در صورت ناتوانی او، مادر می‌تواند از دادگاه مطالبه کند.

بله. طلاق توافقی معمولاً سریع‌ترین روش جدایی است.
اگر مدارک کامل باشد و طرفین در همه موارد (مهریه، حضانت، نفقه و…) توافق داشته باشند، روند معمولاً ۲ تا ۶ هفته طول می‌کشد.
در صورت اختلاف یا عدم حضور طرفین زمان آن بیشتر می‌شود.

خیر. طبق قانون گذرنامه، خروج زن متأهل از کشور نیاز به اجازه کتبی شوهر دارد.
اما زن می‌تواند از «دادگاه» یا «شرط ضمن عقد» اجازه دائمی یا موردی بگیرد.

بله. تعیین مهریه در عقد موقت شرط اساسی است و اگر مهریه مشخص نشود، عقد باطل است.
مهریه در عقد موقت قابل مطالبه است و زن می‌تواند آن را از طریق اجرای ثبت یا دادگاه دریافت کند.

بله، اما در سه حالت:

  1. وجود عسر و حرج (مثل اعتیاد، ترک زندگی، ضرب و جرح، نپرداختن نفقه و…)

  2. داشتن وکالت در طلاق از شوهر

  3. فسخ نکاح (در موارد بسیار محدود)

حضانت یعنی نگهداری و مراقبت روزانه از کودک.
ولایت یعنی تصمیم‌گیری‌های مهم مانند امور مالی، تحصیلی و پزشکی.
حضانت می‌تواند با مادر باشد اما ولایت معمولاً با پدر است (مگر حکم دادگاه خلافش باشد).

می‌خوای قوانین مهم خانواده رو ساده و دقیق یاد بگیری؟
از اینجا آموزش حقوق خانواده رو شروع کن.